Endodontide Yarım Asra Yaklaşan Deneyim

Endodontinin ülkemizdeki duayenlerinden birisiniz. Geriye baktığınızda meslek hayatınızda sizi en çok etkileyen olaylar nelerdir? 

Türk diş hekimlerinin uluslarası alandaki başarıları ve saygın dergilerde yaptıkları yayınlar beni çok mutlu ediyor. Diş hekimliği alanındaki alet ve malzemelerde ülkemizde de bilimsel temellere dayanarak yapılan üretimler beni heyecanlandırıyor. Avrupa Endodonti Kongresi’nin İstanbul’daki organizasyonunun başarısı da mesleki anlamda beni en çok mutlu eden geçmiş olaylardan birisi. Daha da önemlisi çalıştığım kurumlarda eğitimlerini tamamlayan arkadaşlarımın Türkiye’nin her yerinde elde ettikleri mesleki başarılar bana büyük bir coşku veriyor.

Diş Hekimliği içerisinde Endodonti tedavilerinin önemi hakkında neler söylemek istersiniz?

Bir diş hekiminin hastasına verebileceği en pahalı ve acımasız ceza dişinin çekimidir. Periodontal ve restoratif gereksinimleri karşılayabilecek bir dişin endodontik tedavisi hasta ve hekim için en büyük ödüldür. Gelişen teknoloji ve hekim yetkinliğinin artmasıyla bugün teravi edilebilen dişlerin endikasyon sınırlarının iyice arttığını görüyoruz. Vital ve rejeneratif tedavilerin de bu başarıya katkıları yadsınamaz. Başarılı bir tedaviyle elde edilen güvenli bir alt yapı sonraki restorasyonlar için en büyük güvencedir. Endodontik tedavi kaybedilenleri yerine koymada birincil ve en biyolojik olan diş hekimliği yaklaşımdır. Endodontik tedavi dişhekimliğindeki disiplinlerarası birçok yaklaşımda zincirin en temel ve ayrılmaz parçasıdır.

Endodonti biliminin ülkemizdeki gelişimini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bugün ulaştığımız uluslararası yayın sayısıyla birçok ülkenin önünde yer alıyoruz. Diş Hekimliği Fakülteleri, üniversitelerimizin birçoğunda uluslararası derecelendirmelerde öne taşıyan unsur olmaktadır. Klinik fazda dünyada gelişmiş ülkelerden herhangi bir farklılığımız bulunmamaktadır. Temel bilimlerdeki dental çalışmalar ve ilerlemelerde önümüzde biraz daha yolumuz bulunmaktadır. Gelişmiş ülkeler arasında saygın bir yer kazanmış durumdayız. Ancak bilimin bütün dünyada kazandığı hız ile yerimizi korumak adına ivme kaybetmemek durumundayız. Burada branşın bütün elemanlarının üzerine çok önemli görevler düşüyor.

Endodonti konusundaki ülkemizdeki değerli bir kaynak kitabın yazarısınız. Yeni kitap, eğitim projeleriniz var mı?

Kitap, büyük emekler isteyen ve uzun yıllar gerektiren çalışmaları gerektiriyor. Branşın farklı alanlarında tüm dünyada yoğun çalışmalar devam ediyor. Hakem kontrolünden geçmiş kanıta dayalı bilgilerin toplanması gerçekten büyük emek gerektiriyor. Kanımca artık kişinin tek başına bunların altından kalkabilmesi zor görünüyor. Belki ekip halinde yeni bir çalışmaya girebilirim. Son yıllarda daha ziyade genç araştırıcıların bilimsel çalışmalarına katkılar yapmakta ve ağırlıklı olarak mezuniyet sonrası ders ve eğitimler vermekteyim.

Endodonti alanında uzmanlaşmak isteyenlere, deneyimli bir hoca olarak neler tavsiye edersiniz?

Tüm mesleklerde uzmanlaşma kişilere yeni kapılar açmaktadır. Dişleri doğal olarak yerinde koruma talebi gittikçe artmaktadır. Bu bağlamda endodontistlere büyük bir görev düşmektedir. Hasta talebindeki artışlar branşımızın elemanlarının çalışmalarında neredeyse hiçbir boş zaman bulamamalarına neden olmaktadır. Teknolojik gelişimler de uygulamalarda bizleri monotonluktan uzaklaştırarak daha büyük heyecanla olgulara yaklaşmamızı sağlamaktadır. Ben bu branşı seçen meslektaşlarımızın uzun dönemde mesleki tatmin, sosyal statü ve ekonomik yönden mutlu olacaklarını düşünüyorum. Bütün bunların yanında ağrısı geçerek dişini kazanmış bir hastanın minnet duygularının hekim için en büyük kazanç olacağı inancındayım.

Pandeminin diş hekimliği eğitimi ve uygulamalarındaki etkisini nasıl gözlemliyorsunuz?

Teorik anlamda oluşan zaman bolluğunun da yardımıyla eğitim bir anlamda daha da güçlendi. Yeni eğitim sistemleri keşfettik. Ancak tıp mesleğinde eğitmenle yüz yüze eğitimin etkisi mesleki olgunluğa erişmede son derecede önem taşımaktadır. Eskiler buna usta-çırak ilişkisi diyorlar. Öğrencilerimiz bundan yoksun kaldılar. Pratik eğitimimiz büyük darbe yedi. Belki önümüzdeki dönemde bu bir-iki yıllık mezunlarımıza üniversitelerimiz ve mesleki kuruluşlarımız, pekiştirme eğitimleri verebilir.

Ülkemizde diş hekimliğinin daha iyi hale gelmesi için neler yapılmalı?

Etik değerlere daha çok önem vererek, üniversite-mesleki dernekler-sanayi-market işbirliğinde eğitime olabildiğince yüklenmek durumundayız. Öğrencilerimize ve meslektaşlarımıza kanıta dayalı bilgilere ulaşma yollarını daha çok anlatmalıyız. Durmak yok, meslektaşlarımızın ve öğrencilerimizin mesleki heyecanlarının daima canlı tutulması hepimizin ve öncelikle bir eğitmenlerin en önemli görevi.

       ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Prof. Dr. Tayfun Alaçam

Endodonti dünyasının yakından tanıdığı Prof. Dr. Tayfun Alaçam, 1976 yılında Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı yıl Ankara Üniversitesi Konservatif Diş Tedavisi AD.’na asistan olarak giren Alaçam, 1981 yılında doktorasını aldı. 1981-82 yıllarında Gülhane Askeri Akademisi Odontoloji servisinde, yedek subay olarak askerliğini yaptı. 1984 yılında Endodonti alanında Üniversite Doçenti unvanını; 1986 yılında Gazi Üniversitesi’ne transfer olarak 1990 yılında Profesör unvanını aldı. Meslek hayatına pekçok başarı sığdıran Prof. Dr. Alaçam, 2 ayrı dönemde Türk Dişhekimleri Birliği Eğitim Komisyonu’nda görev aldı.

Türk Endodonti Derneği’nin kurucuları arasında yer alan Prof. Dr. Alaçam, Türk Endodonti Derneği  Başkanlığı (2000) da yaptı. Endodontinin duayenlerinden olan Hoca, halen Sağlık Bakanlığı Uzmanlar Kurulu’nda Endodonti Grubu Başkanlığı görevini devam ettirmekte.  Mesleki kariyeri boyunca birçok bilimsel etkinliğe imza atan Prof. Dr. Alaçam, 1998-2020 yılları arasında Türk Endodonti Derneği Ankara Konferanslarını düzenledi. Altmış adedi uluslararası olmak üzere, 120 bilimsel makale, 5 adet ders kitabı hazırladı. Farklı bilimsel organizasyonlarda 150’den fazla bilimsel sunum; 12 adet doktora ve uzmanlık tez yöneticiliği ve çok sayıda doktora eş danışmanlığı yaptı. BAP, Tübitak ve Avrupa Birliği projelerinde yer alıp ders ve konferanslar verdi. Mesleki konularda çeşitli televizyon ve radyo programlarına katıldı. 1993 yılında Eczacıbaşı/Procter Gamble Ağız Bakımı Bilimsel Araştırma ödülünü aldı.

Prof. Dr. Tayfun Alaçam, Prof. Dr. Alev Alaçam’la evli; 2 çocuk ve 2 torun sahibi. Ocak 2021’de devlet üniversitesinden emekli olan Prof. Dr. Tayfun Alaçam, 2021-2022 ders döneminde Lokman Hekim Üniversitesi’nde ders vermeye başlayacak.

       ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Röportaj: Elvan Genç (VYG)